دبیر مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور همزمان با روزجهانی جنگل‌ها گفت: عمرجنگل‌های هیرکانی به میلیون‌ها سال قبل بازمی گردد و برخلاف جنگل‌های اروپایی که عمری کمتر از ۱۰هزار سال دارند و جنگل‌های جوان محسوب می‌شود، قدمت جنگل‌های ایران مربوط به میلیون‌ها سال پیش است و از جنگل‌های کهنسال محسوب می‌شود.
جامعه ۲۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز ۲۱ مارس (اول فروردین ماه) را به عنوان «روز جهانی جنگل» نامگذاری کرده است تا نقش غیرقابل انکار جنگل‌ها در پایداری سرزمین و شادابی حیات انسان‌ها، جانوران و گیاهان بیشتر مشخص شود. بزرگداشت این روز جهانی از سال ۲۰۱۳ آغاز شده و ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی از اهمیت انواع جنگل‌ها و کلیه درختان خارج از جنگل‌ها، هدف این نامگذاری بوده است.
امسال روز جهانی جنگل‌ها با شعار «جنگل‌ها الهام‌بخش آینده - نقش جنگل‌ها در تضمین تولید و مصرف پایدار» سعی در ترویج محصولات تجدیدپذیر و دوستی با طبیعت دارد. در همین جهت دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور درباره اهمیت جنگل‌های ایران به وجود بیش از ۷۰۰۰ گونه گیاهی و جانوری مثل سنجاب ایرانی، درختان شمشاد ایرانی و بلوط ایرانی پرداخته است که برخی از آن‌ها مخصوص جنگل‌های ایران هستند و در دنیا به اسم کشور ما معروف شده‌اند همچنین به لحاظ باستانی بسیار حائز اهمیت هستند.
هادی کیادلیری با اشاره به اینکه منابع طبیعی حامی حیات بشر هستند و از اهمیت بالایی برخوردارند، گفت: طبیعت به شکل‌های گوناگونی می‌تواند به انسان بهره دهد.
وی با بیان اینکه طبیعت هر کشور سرمایه طبیعی آن کشور است که از دو بخش تشکیل می‌شود، اظهارکرد: یک بخش از سرمایه طبیعی مربوط به منابع طبیعی و بخش دیگر مربوط به خدماتی است که این منابع طبیعی به شکل‌های مختلف به انسان ارائه می‌دهد.
به گفته دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور اکوسیستم به انسان خدمات زیادی ارائه می‌دهد که این خدمات به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم، تقسیم می‌شود. خدمات مستقیم در اکوسیستم به وسیله موارد اقتصادی و با پیدا کردن مواد اولیه خام و فروش آن ارائه می‌شود و خدمات غیرمستقیم بیشتر به‌صورت غیرقابل مشاهده وغیرقابل محاسبه به انسان ارائه می‌شود.
کیادلیری با اشاره به خدمات غیرمستقیم جنگل‌ها به انسان گفت: جنگل‌ها و اکوسیستم‌ها از خاک و آب و هوا محافظت و موجب ابجاد تنوع زیستی می‌شوند. تنوع زیستی کلید پایداری یک سرزمین است. اکوسیستم‌ها برای مردم شغل و درآمد ایجاد می‌کنند و مکانی برای تفرج و تفریح آنان است بنابراین برای یک کشور بسیار با ارزش محسوب می‌شوند.
هرهکتار جنگل سالانه ۲۰۰۰متر مکعب در هکتار آب ذخیره می‌کند
وی با اشاره به تاثیر غیرمستقیم خدمات جنگل‌ها و اکوسیستم بر زندگی انسان درباره ذخیره آب و حفظ خاک در جنگل‌ها اظهارکرد: طبق مطالعات انجام شده، هر هکتار جنگل سالانه ۷۰ تن گرد و غبار را جذب خود می‌کند و هر هکتار جنگل بکر و دست نخورده می‌تواند ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ مترمربع در هکتار، آب درخود ذخیره و در نتیجه در از فرسایش خاک نیز جلوگیری کند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور با بیان اینکه که تمام اقدامات بشر مثل کشاورزی به ثبات و پایداری طبیعت بالادست ربط دارد و در صورت از بین رفتن آن امنیت حیاتی ما نیز از بین می‌رود، اظهار کرد: طبیعت و منابع طبیعی و جنگل‌ها به دلیل اینکه امنیت حیاتی انسان را فراهم می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردارهستند و هر روز بهره‌های بیشتری از محیط طبیعی به انسان می‌رسد. امروزه در طب سنتی و طبیعی از گیاهان دارویی کمک می‌گیرند و این دارو‌های گیاهی را که انواع مختلف آن را در طبیعت ایران موجود است، تجاری می‌کنند.
بیشتر بخوانید: راه نجات جنگل هیرکانی از چنگال غول زباله/ فیلم
وی ادامه داد:بیش از ۷۰۰۰ گونه گیاهی و جانوری مثل سنجاب ایرانی، درختان شمشاد ایرانی و بلوط ایرانی در جنگل‌های ایران وجود دارد که برخی از آن‌ها مخصوص جنگل‌های کشورمان هستند و در دنیا به اسم کشور ما معروف شده‌اند. به لحاظ باستانی نیز بسیار حائز اهمیت هستند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور با اشاره به یخبندان‌ها ۱۷ هزارسال قبل که موجب نابودی جنگل‌ها شد، گفت: جنگل‌های ایران هرگز تحت تاثیر یخبندان قرار نگرفتند و از بین نرفتند و به همین دلیل قدمت بالایی دارند و عمر آن‌ها به میلیون‌ها سال قبل بازمی‌گردد و برخلاف جنگل‌های اروپایی که عمری کمتر از ۱۰هزار سال دارند و جنگل‌های جوان محسوب می‌شوند، قدمت جنگل‌های ایران مربوط به میلیون‌ها سال پیش است و از جنگل‌های کهنسال محسوب می‌شود.
کیادلیری با این اینکه کهنسال بودن جنگل‌ها دلیل بر وجود گونه‌های باستانی است و نمونه این گونه‌ها در در دنیا یافته نمی‌شود، اظهار کرد: قدمت جنگل‌های ایران مربوط به دوران سوم زمین شناسی است و عمر آن‌ها به میلیون‌ها سال قبل بازمی‌گردد و به تبع آن تنوع زیستی بالایی دارند و به همین دلیل برای جامعه بشریت حائز اهمیت هستند و سازمان یونسکو جنگل‌های هیرکانی را به عنوان میراث طبیعی جهان ثبت کرده است.
وی با تاکید بر این که ایران از ۱۱ بایوم موجود در جهان ۹ بایوم را در خود جای داده است و به اندازه یک قاره مستقل تنوع زیستی دارد، اظهار کرد: گستردگی تنوع زیستی در کشور ما بسیار حائز اهمیت است، اما به دلیل اینکه از هر گونه‌ای به تعداد محدود داریم و به دلیل تخریب و شرایط جغرافیایی وضعیت گونه‌ها در سرزمین ما در شرایط شکننده‌ای قرار دارد و آسیب‌پذیری آن‌ها بالا است.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور افزود: ما فقط بایوم‌های منطقه گرمسیری و منطقه قطب را نداریم و اکوسیستم ایران به قدری گسترده است که از ۱۴۶ میلیون هکتار،۸۳ درصد منابع طبیعی کشور را به خود اختصاص می‌دهد و جنگل‌های ایران حدود ۱۲ میلیون هکتار مساحت دارد که این میزان برابر با ۷ درصد از خاک ایران است.
نقش انسان در تخریب جنگل‌های کشور
وی ادامه داد: جنگل‌ها در ایران به دلیل اینکه کهنسال هستند، تنوع زیستی زیادی دارند. از سوی دیگر ایران در منطقه‌ای قرار دارد که پوشش گیاهی کمی دارد بنابراین پوشش گیاهی کشور بسیار پراهمیت است. ما در نقاط مختلف مناطق جنگلی بسیاری داریم. به طورمثال به جنگل‌های هیرکانی، جنگل‌های زاگرسی، منطقه رویشی جنگل‌های ارسباران و یک جنگل در خلیج عمانی و فلات مرکزی می‌توان اشاره کرد که هرکدام از این مناطق شرایط و گونه‌های متفاوتی دارند.
کیادلیری با بیان اینکه در جنگل‌های هیرکانی ۸۰ گونه درختی وجود دارد، گفت: اکوسیستم ایران بسیار غنی است، ولی به‌شدت در معرض انقراض و تخریب قرار دارند و از عواملی که موجب تخریب این اکوسیستم می‌شود، به تغییرات اقلیمی و مشکلات طبیعی و دخالت‌های انسانی می‌توان اشاره کرد.
وی با بیان اینکه تغییر کاربری، ویلاسازی، تجاوز به حریم جنگل‌ها، قاچاق گونه‌های گیاهی و جانوری و چرای بی‌رویه دام منشأ‌های انسانی تخریب جنگل‌ها هستند، اظهارکرد: میزان تخریب‌ها بسیار بالا است و طبق آمار طی ۱۵ سال اخیر سطح جنگل‌های طبیعی ایران حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار کاهش یافته و این در شرایطی است که سطح جنگل در کشور ما به طور کلی بسیار کم است و مجموعه این عوامل موجب تخریب جنگل‌ها می‌شود.
برخی قوانین ترویج زمین خواری می‌کنند
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور با تاکید بر مشکلاتی که موجب تخریب طبیعت می‌شود به مشکلات قانونی اشاره کرد و با ادعا بر اینکه برخی قوانین موجب ترویج زمین خواری می‌شود، گفت: بهره برداری از معادن و ضعف‌های قانونی، طغیان آفات و بیماری‌ها درسطوح مختلف و زباله‌های که در محدوده‌های طبیعی ریخته می‌شود موجب نابودی این طبیعت می‌شود و چندان محافظتی از جنگلی نمی‌کنیم که به عنوان میراث طبیعی ثبت شده است.
کیادلیری در پایان با بیان اینکه ایران در کمربند خشک و نیمه خشک قرار دارد و جزو کشور‌هایی است که محکوم به پذیرفتن تغییرات اقلیمی و کمبود آب و خشک بودن رودخانه است، گفت: ما در حوزه مدیریت نقش درخشان و مدیریت قابل قبولی نداشتیم تا عوامل تخریب را که از بخش‌های مختلف به طبیعت فشار و آسیب وارد می‌کند را ساماندهی و کنترل کنیم.
با توجه به اینکه تنها هفت درصد وسعت ایران شامل پوشش گیاهی می‌شود که جزو جنگل‌های کهنسال و میراث جهانی محسوب می‌شوند، لازم است تخریب این منابع غنی کنترل شود تا کشورمان کمتر از تبعات بحران‌هایی مانند تغییرات اقلیمی آسیب ببیند.