یکی از مشکلات افراد اوتیسم هزینه‌های درمانی شامل توانبخشی و موارد دیگر است که به تازگی بخشی از این خدمات از جمله خدمات توانبخشی تحت پوشش بیمه‌های پایه از جمله بیمه سلامت قرار گرفته است.
جامعه ۲۴ -اختلالات طیف اتیسم یکی از شایع‌ترین اختلالات در حال افزایش است که حدوداً به ازای هر ۵۹ تولد یک کودک دارای این اختلال است و یکی از اختلالات عصبی رشدی در حوزه اختلالات روانپزشکی کودکان محسوب می‌شود که ساختار و کارکرد مغز را با نقایصی مواجه می‌کند.
تاثیر اوتیسم و شدت آن در هر فرد دارای اوتیسم متفاوت است. براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، یک درصد از مردم جهان دارای اوتیسم هستند و با توجه به مطالعات انجام شده در ایران حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر بیمار اوتیسم برآورد شده است. تعداد جمعیت اختلال اوتیسم در کشور حدود ۳۴ هزار نفر شناسایی شده که تقریبا نیمی از این بیماران تحت پوشش سازمان بیمه سلامت هستند.
خدمات بیمه سلامت به مبتلایان اوتیسم
اختلالات اوتیسم در سه سطح خفیف، متوسط و شدید دسته بندی می‌شوند که در حال حاضر اوتیسم مطابق کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت، خدمات تشخیصی درمانی از جمله آزمایش‌ها، تصویر برداری، دارویی و ویزیت‌های تخصصی و فوق تخصصی تحت پوشش بیمه هستند. بسته خدمات غیر دارویی اتیسم شامل مداخلات کاردرمانی، مداخلات گفتاردرمانی، مداخلات رفتاری آموزشی و مداخلات مشاوره‌ای حمایتی، ویزیت‌های تخصصی و فوق تخصصی، خدمات نوار مغز است.
خدمات بهداشتی درمانی در سه بخش شناسایی به هنگام وغربالگری، ارجاع موارد غربالگری شده و تشخیص نهایی و مداخلات درمانی و توانبخشی طبقه بندی می‌شوند. در موارد اول و دوم، در پایگاه‌های سلامت مطابق برنامه تنظیمی در ارزیابی رشدی در سنین ۹ ماهگی به بالا شناسایی می‌شوند و جهت تشخیص نهایی به مراکز ذیصلاح و تایید شده توسط معاونت درمان ارجاع خواهند شد.
بنابراعلام پایگاه خبری بیمه سلامت، حنان حاجی محمودی _ مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت درباره خدمات این سازمان به افراد اوتیسم، گفت: عمده مداخلات درمانی دارای شواهد علمی دراختلال طیف اوتیسم به طور کلی به دو دسته مداخلات دارویی و غیردارویی شامل توانبخشی و روانشناسی تقسیم می‌شوند. منظور از مداخلات دارویی، مداخلاتی است که توسط پزشک و از طریق تجویز دارو یا توصیه‌ها و مداخلات تغذیه‌ای صورت می‌گیرد. روانپزشک کودک و نوجوان، روانپزشک عمومی، متخصص مغز و اعصاب کودک و متخصص اطفال آموزش دیده مجاز به ارائه این نوع از خدمات هستند.
وی ادامه داد: مداخلات غیر دارویی شامل توانبخشی و روانشناسی نیز مداخلاتی هستند که در حوزه توانبخشی، آموزشی و مشاوره توسط دانش آموختگان مرتبط از توانبخشی، روانشناسی و مشاوره و براساس رشته تحصیلی و کوریکولوم‌های آموزشی مصوب آن‌ها به اجرا در می‌آیند.
بیشتر بخوانید: تبعات سنگین هست و نیست دارو برای بیماران
حاجی محمودی بیان کرد: شناسنامه واستاندارد خدمات توانبخشی در اختلالات اتیسم در خصوص بهره برداری از ۶ کد خدمتی ستاره دار غیر بیمه‌ای به استان‌ها ابلاغ شده است. ارائه خدمات کار درمانی و گفتار درمانی به افراد اتیسم تاکنون با توجه به تفاهم نامه بین سازمان بیمه سلامت و سازمان بهزیستی، فقط مبتلایان به اتیسم تحت پوشش سازمان بهزیستی می‌توانستند از خدمات کار درمانی و گفتار درمانی شامل ۵ کدخدمتی در تعهد سازمان بیمه سلامت بهره‌مند شوند. با ابلاغ بسته خدمات توانبخشی بیماران طیف اتیسم شامل ۶ کدخدمتی در حیطه مداخلات کاردرمانی، مداخلات گفتاردرمانی، مداخلات رفتاری آموزشی و مداخلات مشاوره‌ای حمایتی تحت پوشش سازمان بیمه سلامت قرار گرفته و کلیه افراد اتیسم تا پایان سن ۶ سالگی از این خدمات بهره‌مند خواهند شد.
مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت دراین زمینه نیز اظهار کرد: هزینه سهم پرداختی سازمان بیمه سلامت برای خدمات توان بخشی در ۶ کدخدمتی مذکور، جهت گروه سنی زیر ۶ سال، با احتساب رشد تعرفه در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۷۶ میلیارد تومان برآورد می‌شود. خدمات اتیسم تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفت یکی از نیاز‌های اساسی مبتلایان به اوتیسم، پوشش بیمه‌ای خدمات توانبخشی بوده که این موارد به تازگی تحت پوشش بیمه‌های پایه از جمله سازمان بیمه سلامت قرار گرفته است.
همچنین سعیده صالح غفاری_ مدیرعامل انجمن اوتیسم ایران در این زمینه، گفت: پوشش خدمات بیمه‌ای توانبخشی مربوط به افراد اتیسم توسط سازمان بیمه سلامت و سایر سازمان‌های بیمه گر پایه آغاز شد. با توجه به پیگیری‌های انجام شده برای پوشش بیمه‌ای خدمات توانبخشی شامل کار درمانی، گفتار درمانی و رفتار درمانی و حمایت‌های مدیرعامل سازمان بیمه سلامت، این خدمات تحت پوشش بیمه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: بیمه نیرو‌های مسلح نیز خدمات مربوطه را تحت پوشش قرار دادند تا افراد تحت پوشش این بیمه نیز از این خدمات بهره‌مند شوند. مصوبه شورای عالی بیمه سلامت نیز درهفته اخیر توسط وزیر بهداشت به سازمان‌های بیمه‌گر که خدمات توانبخشی اتیسم را تحت پوشش دارند، ابلاغ شده است. در این ابلاغیه بسته خدمتی تعریف و کد‌های خدمتی نهایی و خلاصه شرح خدمات در سطوح یک، دو و سه طیف اختلال اوتیسم قید شده است.