احیای یوز ایرانی با خورشید

جامعه ۲۴ -  تولد خورشید نتیجه یک پژوهش پنج ساله است که توسط دکتر بهرنگ اکرامی، دامپزشک متخصص مامایی و بیماری‌های تولید مثل و استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی چالوس انجام شد و به سرانجام رسید. او از حدود پنج سال پیش اسپرم‌گیری از پلنگ را در مازندران برای مطالعات انجام داد و سپس روی گونه‌های دیگری مانند مرال و گوزن ایرانی، سیاهگوش، گربه جنگلی و گربه اهلی این پژوهش را ادامه داد تا در نهایت نتیجه این مطالعات را روی شیر انجام داد.

این دامپزشک و متخصص مامایی و بیماری‌های تولید مثل می‌گوید: تلقیح مصنوعی روی شیر یک برنامه تحقیقاتی برای رسیدن به دانش تکثیر مصنوعی گربه‌سانان و به کارگیری این دانش در کشور به منظور حفاظت از گونه‌های ارزشمند در خطر انقراض مانند یوزپلگ و پلنگ ایرانی بود که خوشبختانه پس از مدت‌ها پژوهش و تلاش به سرانجام رسید.

بیشتر بخوانید: رونمایی از «مایسا» در باغ وحش ارم

اکرامی افزود: ما در باغ وحش‌های مختلف گونه‌های مختلفی از گربه‌سانان داریم که معمولا در اسارت جفت‌گیری نمی‌کنند. طی سال‌های اخیر کارشناسانی خارجی دو دوره روی یوزپلنگ‌های ما هم در «پارک پردیسان» و روی پلنگ‌های «باغ وحش ارم» کار کردند و موفق نشدند. ما با موفقیت در این مرحله و تولد توله شیر امیدوارهستیم که بتوانیم، این روش تکثیر مصنوعی را روی گونه‌های بومی خودمان، به ویژه یوزپلنگ و پلنگ ایرانی انجام دهیم.

نامزدی فیروز و ایران

اکرامی خاطرنشان می‌کند: این تکنیک سال ۲۰۱۸ در پرتوریای افریقای جنوبی و سال ۲۰۲۱ هم در سنگاپور روی شیر انجام شده بود و ما سومین کشوری هستیم که توانستیم این تکنیک بارداری و لقاح مصنوعی را انجام دهیم. البته گونه بومی ما نیست، اما همین که توانستیم تکنیک را از مقالات خارجی استخراج کنیم بسیار مهم است. با این تکنیک اکنون می‌توانیم به افزایش تعداد گونه‌های بومی گربه‌سانان، بویژه یوزپلنگ و پلنگ ایرانی امیدوارتر باشیم. هدف اصلی نیز همین بود که تکنیک را به دست بیاوریم تا پشتیبانی برای تکثیر تعداد گونه‌های ارزشمند باشد.

دامپزشک معتمد اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: گام بعدی و اولویت اصلی ما انجام این تکنیک روی یوزپلنگ ایرانی است که در صورت به نتیجه نرسیدن جفت‌گیری طبیعی، از روش تکثیر مصنوعی استفاده می‌کنیم. اخیرا یک یوز ایرانی به نام «فیروز» را زنده‌گیری کردیم تا با یوز ماده‌ای که ایران نام دارد جفتگیری داشته باشد، اما با توجه به این که یوزپلنگ‌ها رفتار‌های خاصی در اسارت دارند، احتمالا از این روش برای بارداری یوز ماده استفاده خواهیم کرد.