اگرچه در حال حاضر بیماری کرونا یک روند کاهشی را در کشور تجربه می‌کند، اما بسیاری ازکارشناسان با توجه به بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها این موضوع را دروازه ورود پیک جدید بیماری می‌دانند
جامعه ۲۴ - چند روزی می‌شود که مرگ‌های ناشی از کرونا، دو رقمی شده است و همزمان نیز میزان افراد تازه مبتلا و بستری در بیمارستان‌ها کاهش چشمگیری داشته است. این موضوع در حالی است که پیش از این بسیاری از افراد نگران شیوع پیک ششم کرونا در آبان‌ماه بودند. آبان آمد و تمام شد و اکنون در روز‌های نخست آذرماه هستیم با این حال هنوز خبری از پیک ششم کرونا نیست، اگرچه هنوز بسیاری از کارشناسان نگران این موضوع هستند که بازگشایی‌های اخیر پاشنه آشیل ثبات فعلی در روند بیماری باشد.
حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا گفته است که یکی از عوامل فروکش کرونا به ویژه پایین آمدن آمار بستری و مرگ و میر تعطیل بودن دانشگاه‌ها و مدارس است با این حال بازگشایی آن‌ها ممکن است به پیک جدیدی منجر شود.
وی در این راستا اظهار کرد: «اینکه مدارس و دانشگاه‌ها تا به حال بسته بودند، از عوامل مهمی است که کمک کرده تعداد مرگ و میر و بستری در بیمارستان‌ها به میزان زیادی کم شود. باتوجه به اینکه به ایمنی جمعی نرسیده‌ایم و تصمیم به بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و مجامع عمومی گرفته شده‌است و از طرفی میزان واکسیناسیون انجام شده برای کودکان نیز به اندازه کافی نبوده، ممکن است باز هم شاهد پیک جدیدی از بیماری کرونا باشیم، همانطور که در اروپا نیز شاهد این مسأله بودیم. به همین دلیل باید بسیار بااحتیاط عمل کرد و نباید تا رسیدن به ایمنی جمعی به صورت شتاب زده درمورد بازگشایی مدارس اقدام می‌شد.»
جماعتی یادآور شد: «طبق خبرهای رسیده، پروتکل‌های بهداشتی در بسیاری از جا‌ها رعایت نمی‌شود. با توجه به اینکه در پاندمی کرونا هستیم و ویروس‌هایی که در فصول سرد شیوع پیدا می‌کنند، مانند آنفولانزا و آدنوویروس، بازهم می‌توانند برای ما مشکل ساز باشند، ممکن است شاهد موج جدیدی از ابتلا باشیم. این عوامل پیک جدیدی از کرونا را در اروپا رقم زد و باعث به وجود آمدن قرنطینه‌های شدید در آن کشور‌ها و مرگ و میر نسبتا بالا و بستری ناشی از پاندمی کرونا شد.»
عدم تغییر در رفتار ویروس
وی همچنین تأکید کرد: «سیر نزولی آمار مرگ و میر در کشور ناشی از رفتار ویروس نیست و این همان ویروس دلتاست. به دلیل ایمنی نسبی به وجود آمده در تعداد زیادی از افراد، تعداد مرگ و میر و بستری ناشی از آن کم شده است. درحال حاضر چند نکته بااهمیت است، اول اینکه افرادی که تا به حال واکسیناسیون انجام نداده‌اند به آن تشویق شوند، دوم اینکه افرادی که سن بالا و نقص ایمنی دارند براساس ابلاغ وزارت بهداشت، دوز اضافه را دریافت کنند و نکته سوم دوز یادآوری است که خوشبختانه واکسیناسیون کادر درمان که در مواجه با کرونا هستند، شروع شده است. احتمالا با توجه به اینکه حداقل سه تا چهار ماه از دوز دوم باید بگذرد، ممکن است که در آینده نه چندان دور افرادی که دو دوز واکسن زده‌اند پس از حدود سه تا شش ماه، دوز یادآور را دریافت کنند.»
بیشتر بخوانید: وقوع پیک ششم کرونا قطعی است اما .../ بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها پاشنه آشیل کنترل پاندمی
جماعتی همچنین یادآور شد: «تعداد زیادی از مردم اقبال و اشتیاق به انجام واکسیناسیون جمعی نشان دادند، اما هنوز به میزان موردنظر برای ایمنی جمعی نرسیده‌ایم و در حقیقت حدود ۸۵ درصد جمعیت باید تحت واکسیناسیون قرار بگیرند و هنوز مقدار زیادی مانده است که به این درصد برسیم. انتظار داریم که مردم همگی به انجام واکسیناسیون اقبال نشان بدهند.»
جماعتی یک روز قبل از این سخنان نیز گفت: «توصیه کمیته علمی ستاد ملی کرونا این است که درباره بازگشایی مدارس، دانشگاه‌ها و مجامع باتوجه به اینکه شیوع روند کرونا در کشورمان نزولی شده، حتما دقت و بازبینی مجدد شود، زیرا با توجه به اینکه افراد زیر ۱۸ سال ما هنوز به‌طور کامل واکسینه نشدند و بچه‌های زیر ۱۲ سال ما که در برخی کشور‌ها مانند چین سه سال به بالا و آمریکا بالای ۵ سال واکسیناسیون‌شان را شروع کردند، اما ما هنوز پروتکل را در این سنین نداریم؛ بنابراین بازگشایی‌های بی‌محابا در مدارس، دانشگاه‌ها و مجامع، رستوران‌ها، سینما‌ها و… با توجه اینکه هنوز هم به ایمنی جمعی نرسیدیم و با توجه به اینکه کودکان ما از واکسیناسیون کافی برخوردار نیستند، خودش می‌تواند باعث ایجاد پیک ششم کرونا در کشور باشد و باید این را مورد نظر قرارداد.»
پاشنه آشیل
از سوی دیگر کارشناسان و تیم طراح اپلیکیشن ماسک که به رصد روزانه بیماری و روند اپیدمیلوژیک آن می‌پردازند هشدار دادند که بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، عادی‌انگاری در مسئولان و مردم، کاهش سطح مراقبت‌ها و محدودیت‌ها، کشور را با خطر قطعی موج ششم مواجه می‌کند. هر خیز کرونا باعث مرگ ده‌ها هزار نفر از هم‌میهنان شده است. در واقع این بازگشایی‌ها در حال تبدیل به پاشنه آشیلی برای ثبات فعلی بیماری است.
با این حال به و براساس آخرین آمار منتشر شده، ۲۸ آبان ماه، از میان کل دانش‌آموزان مقاطع هفتم، هشتم، نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم، فقط ۳۹ درصد دانش‌آموزان ۲ دوز واکسن خود را دریافت کرده‌اند. ۵۹ درصد دانش‌آموزان نیز یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند. این یعنی ۴۰ درصد دانش‌آموزان هیچ واکسنی دریافت نکرده‌اند. اوضاع در میان دانشجویان، اما تا حدودی بهتر است. ۶۸ درصد دانشجویان، متشکل از دانشجویان وزارت علوم و دانشگاه آزاد، ۲ دوز واکسن دریافت کرده‌اند. ۸۳ درصد آنان نیز یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند. همه این‌ها در کنار هم می‌تواند نشانی باشد از فقدان شرایط لازم برای بازگشت حداقل دانش‌آموزان به مدارس. در همین مدت کوتاه بازگشت برخی مقاطع تحصیلی به مدارس، اوضاع به شکل محسوسی در حال تغییر است.
ثباتی شکننده
این نگرانی در حالی است که علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا در کلانشهر تهران در هشداری نسبت به قریب‌الوقوع بودن پیک ششم کرونا، گفت: «اگر چنانچه پوشش کافی واکسیناسیون انجام نشود یا مردم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی را نادیده بگیرند بی‌تردید پیک ششم کرونا را پیش‌رو خواهیم داشت.»
وی با اشاره به ثبات چند هفته‌ای وضعیت بیماری در پایتخت اظهار کرد: «ثبات کرونایی را از نظر شاخص‌های بستری، مراجعان سرپایی و فوتی‌ها تجربه می‌کنیم، در هفته‌ای که گذشت در مقایسه ۱۱ هفته گذشته پایین‌ترین آمار مرگ و میر بر اثر ابتلاء به کرونا در استان تهران ثبت شده است.»
وی با اشاره به اقبال گسترده تهرانی‌ها نسبت به انجام واکسیناسیون علیه کرونا، گفت: «طبیعتاً پوشش حداکثری واکسیناسیون جمعیت هدف در برابر کرونا می‌تواند به کاهش و در ادامه قطع زنجیره کووید ۱۹ کمک کند.»
فرمانده عملیات ستاد مدیریت بیماری کرونا در کلان شهر تهران با بیان اینکه شکل‌گیری پیک ششم کرونا اختیاری است، ادامه داد: «اگر چنانچه پوشش کافی واکسیناسیون انجام نشود یا مردم رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی را نادیده بگیرند، بی تردید پیک ششم کرونا را پیش رو خواهیم داشت.»
زالی رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی را برای مهار کرونا کماکان ضروری دانست و گفت: هر یک از افراد جامعه درریشه کن کردن کرونا نقش مؤثری دارند. جلوگیری از شکل‌گیری پیک ششم کرونا در گروی رفتار‌های اجتماعی و بهداشتی عموم مردم است.»
فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان شهر تهران با اشاره به وضعیت بیماری در برخی نقاط دنیا، گفت: «دنیا در حال تجربه کردن موج جدیدی از بیماری کرونا است، خطر شکل‌گیری پیک‌های جدید دراروپا محتمل است و در هفته‌ای که گذشت درنواحی مختلف کشور‌های اروپایی میزان ابتلاء به کرونا افزایش چشمگیری داشته است، بنابراین زمانی که امواج جدید بیماری به صورت طغیان‌ها و یا شبه طغیان شکل می‌گیرد هیچ کشوری از این پاندمی مصون نیست.»
زالی به سویه‌های مختلف ویروس کرونای دلتا درکشور اشاره کرد و توضیح داد: «به طور کلی واکسن‌های موجود در جهان نسبت به سویه دلتا اثربخشی کمتری دارند به شکلی که تقریباً بین ۱۵ تا ۲۵ درصد میزان اثربخشی واکسن‌های جهانی در برابر این جهش‌ها کمتر شده است، این موضوع به این مفهوم نیست که اثر بخشی واکسن‌ها به طور کلی تحت تأثیر قرار گرفته بلکه به میزان کمی کاهش یافته است.»