برخی افراد ترس شدیدی نسبت به خروج از منزل و حضور در اماکن عمومی احساس می‌کنند به این هراس آگورافوبیا یا گذرهراسی گفته می‌شود. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا می‌شوید.
جامعه ۲۴، شادی مکی: آگورافوبیا یا گذرهراسی یکی از انواع اختلالات اضطرابی است. فرد مبتلا به این اختلال از حضور در شرایط و مکان‌هایی که در او احساس گرفتار شدن، شرمساری و درماندگی ایجاد می‌کند، اجتناب می‌کند.
در مواردی هم فرد بعد از تجربه حمله پانیک در بیرون از خانه دچار گذرهراسی شده و همواره در هراس است که بار دیگر این وضعیت را تجربه کرده اما نتواند از کسی کمک بگیرد. در برخی افراد نیز این اختلال ممکن است پس از تجربه یا از ترس تجربه حوادث استرس‌‌آور جزیی مانند بیماری، تصادف و حتی یک تنبیه و انتقاد به‌وجود بیاید.
فرد مبتلا به آگورافوبیا از حضور در موقعیت واقعی و حتی تصور حضور در حمل و نقل عمومی، بودن در فضاهای باز و یا بسته ودر جمعیت بودن می‌ترسد. در موارد حاد، فرد تنها در خانه خود احساس امنیت می‌کند.
به گزارش جامعه ۲۴، این رفتار‌های اجتنابی زندگی و عملکرد روزانه فرد مبتلا به آگورافوبیا را دچار اختلال کرده و باعث منزوی شدن او می‌شود تا جایی که توان انجام امور ضروری زندگی خود را نداشته و حتی روابط خانوادگی و دوستانه او تحت‌الشعاع این ترس قرار می‌گیرد.
بیراه نیست اگر بگوییم اختلال آگورا فوبیا یا گذرهراسی یکی از عذاب‌‌آورترین فوبیاها (ترس‌ها) است زیرا همانطور که گفته شد این اختلال سازگاری فرد را به شدت مختل کرده و از عملکرد مناسب وی در زندگی فردی و اجتماعی فرد جلوگیری می‌کند.
شیوع آگورافوبیا
بنا برمطالعات انجام شده کمتر از دو درصد از جمعیت بزرگسال در ایالات متحده به گذرهراسی مبتلا هستند . همچنین زنان بیش از مردان مبتلا دچار انواع اختلالات اضطرابی می شوند و دو برابر بیشتر از مردان به آگورافوبیا یا گذرهراسی مبتلا می‌شوند. همچنین غالبا این اختلال در اواخر نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی ۱۸ تا ۳۵ سالگی بروز می‌یابد اگرچه در کودکی نیز احتمال دارد علائم آن ظاهر شود.
اختلال اضطرابی چیست؟
از آنجایی که آگورافوبیا نوعی از اختلال اضطرابی است خوب است که با مفهوم اختلالات اضطرابی آشنا شوید. اختلالات اضطرابی باعث ایجاد نگرانی بیش از حد، عصبانیت شدید، ترس و دلهره را در فرد می‌شوند. این نوع احساسات طبیعی هستند به شرط آنکه در عملکرد روزانه فرد تاثیر منفی نگذارند مانند آنچه افراد مبتلا به این نوع اختلالات تجربه می‌کنند، زندگی برای این افراد در سایه ابتلا به اختلالات اضطرابی فرساینده می‌شود.
تفاوت میان آگورافوبیا و اضطراب اجتماعی
تفاوت بین آگورافوبیا و اختلال اضطراب اجتماعی در علت ترس از حضور در محیط عمومی باز می‌گردد به این معنی که در بسیاری موارد فرد مبتلا به آگورافوبیا از حمله پانیک یا از دست دادن کنترل در یک موقعیت‌های خاص می‌ترسد اما فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی غالبا از قضاوت شدن توسط دیگران در موقعیت‌های اجتماعی می‌هراسد.
علل ابتلا به گذرهراسی
دلایل قطعی ابتلا به آگورافوبیا هنوز برای محققان مشخص نشده و محققان هنوز در تلاش برای شناسایی علل بیولوژیکی ابتلا به این اختلال هستند، اما مطالعات نشان می‌دهد که عواملی مانند شرایط سلامتی و ژنتیکی فرد، خلق و خوی اضطرابی، یادگیری و روش تعلیم و تربیت، استرس‌های محیطی، افسردگی، سایر اختلالات اضطرابی مانند پانیک، وسواس، فوبیا و اختلال اضطراب ، تجربه حمله و آزار جنسی و سوء مصرف مواد و وجود سابقه خانوادگی ابتلا به آگورافوبیا ریسک ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهد.
افراد عصبی و مضطرب بیش از دیگران در خطر ابتلا به این اختلال قرار دارند. مشکلات شیمیایی مغز نیز می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به گذرهراسی شود.
با این حال متخصصان دریافته‌اند که این اختلال اغلب با اختلال پانیک یا وحشت همراه است. اختلال پانیک نیز یکی دیگر از انواع اختلالات اضطرابی بوده و افراد مبتلا بدون دلیل خاصی حملات شدید و کوتاه ترس را تجربه می‌کنند. طی این حملات ضربان قلب افزایش یافته و ممکن است فرد دچار تعریق، حالت تهوع و تمایل به فرار از موقعیت را تجربه کند.
برآورد‌ها نشان می‌دهد یک سوم از مبتلایان به اختلال پانیک به آگورافوبیا نیز مبتلا می‌شوند. با این حال همانطور که گفته شود آگورافوبیا می‌تواند به تنهایی و بدون اختلال پانیک رخ دهد.
علائم جسمی ابتلا به آگورافوبیا
مبتلایان به آگورافوبیا وقتی در مکان اماکن شلوع و موقعیت‌های خارج از منزل قرار می‌گیرند غالبا احساس می‌کنند که کمک به‌موقع در دسترس آنان قرار ندارد و احساساتی مانند ترس یا استرس و شرم باعث می‌شود که بیرون رفتن را تهدیدی برای امنیت خود به شمار آورند به همین دلیل نیز از حضور در چنین موقعیت‌هایی اجتناب می‌کنند. ابتلا به این بیماری با علائم جسمی همراه است که شبیه به حملات پانیک است،
این علائم شامل این موارد است: ضربان قلب تند، تعریق بیش از حد، مشکل تنفس، احساس لرزش، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن، درد یا فشار در قفسه سینه، سبکی سر یا سرگیجه،گرگرفتگی ناگهانی یا لرز،عدم توانایی کنترل کردن خود، حالت تهوع یا اسهال، مشکلات بلع ترس از مردن.
بیشتر بخوانید: هوش هیجانی چیست و چگونه تقویت می‌شود؟
علائم رفتاری افراد دارای اختلال آگورافوبیا
ابتلا به این بیماری افزون بر نشانه‌های جسمی، علائم رفتاری را نیز شامل می‌شود:
ترس از قرار گرفتن در خارج از خانه، ترس از شلوغی و ماندن در صف، فرار از فضاهای بسته مانند سینما، آسانسور و یا فروشگاه‌های کوچک، ترس از فضاهای باز مانند پل‌ها یا محوطه پارکینگ، ترس از حمل و نقل عمومی، ترس از تنها بودن در موقعیت‌های اجتماعی، ترس از قرار گرفتن در مکان‌هایی که فرار کردن و یا کمک گرفتن از دیگران سخت باشد.
درمان آگورافوبیا
آگورافوبیا یا گذرهراسی با گذشت زمان تشدید شده و ضروری است بیمار هرچه زودتر نسبت به درمان خود اقدام کند، تا با دشواری کمتری مراحل درمان را طی و بر بیماری غلبه کند چه آنکه با گذشت زمان فهرست اماکن ناامن در نظر بیمار طولانی تر شده و شعاع رفت و آمد او محدودتر می شود تا جایی که تنها در خانه و اتاق خود احساس امنیت می‌کند.
درمان بیماری آگورافوبیا نیز راهکارهایی دارد که به آن اشاره می‌کنیم:
روان درمانگری: در این روش معمولا از رفتاردرمانی استفاده می‌شود این روش شامل حساسیت زدایی منظم و مواجهه تدریجی با شرایط اجتنابی مثل بازار، وسایل نقلیه و... با کمک روان‌درمان‌گر می‌شود. در این روش درمانگر تلاش می‌کند احساسات، افکار و رفتار فرد با بررسی دقیق تغییر کند.
دارو درمانی : دارو درمانی نیز می‌تواند به بهبود علائم فرد منجر شود، تجویز داروهای ضدافسردگی و داروهای ضد اضطراب و استرس توسط پزشک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
تغییر در سبک زندگی: این موارد شامل؛ کاهش استرس از طریق تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرام‌بخش،رژیم غذایی سالم و مغذی، پرهیز از الکل و دخانیات، مدیتیشن و مراقبه،ورزش به طور منظم و مصرف محدود کافئین است.